آنچه که می­دانیم ولی به آن دقیق نگریسسته و پیوسته درک نمی­شود تفاوت میان اصلاح گرایی و انقلابی گرایی است. انقلابی گرایی برخاسته از شور و هیجانی کوتاه مدت است که البته تحریک هیجاناتش زمانی طولانی را طی نموده است. این شور و هیجان با صبر عملی و نظری همخوانی ندارد و خواستار وصول به نتایج در کوتاه ترین زمان ممکن و یا حتی ناممکن می­باشد. انقلابی گرایی چون هیزم تری است که برای برافروختنش مدّت­ها طول می­کشد تا نم هیزم از بین رود و پس از این به راحتی گدازه کشیده و آتش بزرگی به زودی بر­می­انگیزد. همگان بر آسیب­های پسین چنین پدیده­ای واقف هستند. اما در باب اصلاح گرایی دو منش را مطرح خواهم ساخت که البته حتماً می­بایست همراه با هم اجرا گردند:

1 – منش اولّی که در اصلاح گرایی می­بایست به آن وفادار بود مدیریت بر احساسات و هیجانات، صبر در راه نیل به اهداف و حرکت گام به گام در این عرصه است. یک اصلاح طلب قصد ندارد با به صحنه آوردن پشتوانه­ی مردمی جامعه بدون ایجاد تحوّلی در عرصه­ی اصلاحات اجتماعی و فکری و عقیدتی مردم دست به اصلاح امور سیاسی و حاکمیتی و حکومتی کشور زند. زیرا این روش را در مجرای انقلابی گرایی می­بیند و دست یازیدن به این ایده را قدم گذاردن در همان راهی که منجر به انقلاب می­شود می­پندارد. راه وی اصلاح اجتماعی و فکری و فرهنگی مردم است که با موفقیت در این مقصود به پشتوانه­ی مورد نیاز برای اصلاحات سیاسی و حاکمیتی و حکومتی دست خواهد یافت. او باید سال ها صبر کند تا با حرکتی گام به گام، یکی یکی به اهداف از پیش تعیین شده­اش برسد. در این راه او ابایی ندارد که حتی جزء سیستمی فاسد گردد زیرا خود را چون غده­ای سرطانی برای این پیکره­ی فاسد نظام حاکم می­بیند که با رشد گام به گامش موجب از کار افتادن این فاسد در آینده خواهد شد. پس در این راه اشکالی وجود ندارد که حتی روابطی بین او و حتی مثلاً قاتلان ملّت، البته با در نظر گرفتن منش دوم صورت پذیرد.

2- منش دوم اشاره­ای است به حسین(ع) که او هم از منظری اصلاح طلب بود. او چارچوب های ساختاری خویش را بنا نهاده بود و خط قرمز­های چنین ساختاری را می­دانست و حاضر نبود که حتی به خاطر ادامه ی حیات از خط قرمز های چارچوب­های فکری و عقیدتی و عملی­اش بگذرد. آری در این قسم دوم منش، اصلاح طلب می­بایست چارچوب و قواعد فکری و عقیدتی خویش را در قدم اول نهادینه سازد و با توجه به آن­ها اهدافی را که مد نظرش است در طول سالیانی متمادی به آن­ها برسد، پایه ریزی کند. در واقع او می­داند پس از برداشتن هر گام، گام بعدی را چگونه و در چه مسیری برخواهد داشت و با توجه به همین قواعد فکری­اش، نیز برای خود خطوط قرمزی را در نظر می­گیرد و به خود اجازه نخواهد داد هیچگاه آنقدر عقب نشینی کند که از این خطوط بگذرد.  

اصلاح طلب با این دو منش و با استفاده از سرمایه­های اجتماعی و به دور از به دام افتادن در مسیر عدم تعادل به اهدافش خواهد رسید.

کسی که راه می­رود بسیار بیشتر از کسی که پرش می­کند تعادل خویش را حفظ خواهد کرد.